اگرچه شناسایی فرصت، لازمه توسعه کارآفرینی در یک حوزه محسوب می شود و بدون آن، فعالیت کارآفرینانه رخ نمی دهد، ولی لازم است عوامل موثر بر توسعه فرصت های کارآفرینانه شناسایی شود تا بتوان سیاستگذاری لازم برای بهره برداری از آنها را انجام داد. بخش صنایع دستی علیرغم قابلیت های فراوان تاکنون در زمینه عوامل تأثیرگذار بر فرصت های کارآفرینانه آن مورد توجه قرار نگرفته است. بنابراین هدف اصلی این تحقیق ارائه مدل تحلیلی مؤلفه های تأثیرگذار بر خلق فرصت ها ی کارآفرینانه است که به صورت موردی در بخش صنایع دستی استان گلستان انجام شده است. روش تحقیق در این مطالعه از نوع آمیخته (کمی و کیفی) می باشد. ابتدا در بخش کیفی 5 معیار و 22 زیرمعیار تأثیرگذار بر خلق فرصت های کارآفرینانه در صنایع دستی بر اساس نظر 20 نفر از خبرگان و کارشناسان ارشد کارآفرینی و صنایع دستی که به روش نمونه گیری گلوله برفی انتخاب شدند، شناسایی شد. سپس در بخش کمی، با نمونه گیری از 171 نفر از فعالان صنایع دستی در استان گلستان، معیارها و زیرمعیارهای شناسایی شده در مرحله اول با استفاده از روش تحلیل شبکه ای رتبه بندی شد. نتایج نشان داد که زیرمعیارِهای قوانین و مقررات مالیاتی، روش ها و رویکردهای جدید تولید صنایع دستی و ارتقاء سطح فرهنگ آموزش صنایع دستی به ترتیب بیشترین تأثیر و زیرمعیارهای سرمایه اجتماعی، صادرات و کاربردی کردن محصول به ترتیب کمترین تأثیر را بر خلق فرصت های کارآفرینانه در صنایع دستی دارند. بررسی مجموع امتیازات بیانگر این است که معیار اجتماعی و فرهنگی در خلق فرصت های کارآفرینانه صنایع دستی اهمیت بیشتری از سایر معیارها دارد.

هدف اصلی این تحقیق ارزیابی قابلیت های کارآفرینانه در بین مالکان کسب وکارهای خانوادگی است با سابقه فعالیت در بازار بین المللی است .جامعه آماری عبارت است از کلیه سازندگان و انبوه سازان صنعت ساختمان در استان تهران دارای کسب و کارهای خانوادگی فعال در سطح بین المللی، که از بین آنها 70 نفر به صورت تصادفی ساده به عنوان نمونه انتخاب شدند. ابزار تحقیق، پرسش نامه استاندارد سنجش ویژگی های شخصیتی کارآفرینان ایرانی کردنائیج و همکاران (1386) با 95 گویه و در مقیاس لیکرت بود. محاسبه ضریب آلفای کرونباخ برای مؤلفه-های مورد استفاده در پرسشنامه تحقیق نشانگر سطح قابل قبول پایایی ابزار تحقیق بود. تحلیل اطلاعات با استفاده از نرم افزار آماری SPSS26 انجام شد. یافته ها نشان داد که پاسخگویان این تحقیق به علت سابقه سنی، همچنین سابقه کار و فعالیت در بازار بین الملل و سطح تحصیلات بالا، در سطح مطلوبی از قابلیت کارآفرینی به ویژه در زمینه مرکز کنترل درونی، نیاز به موفقیت بیشتر، ریسک پذیری متعادل و سلاست فکری قرار دارند. از طرفی، نتایج نشان داد که سطح برخورداری پاسخگویان از مؤلفه های چالش طلبی، رویاپردازی و عملگرایی در کمترین حد نسبت به بقیه قرار داشته است. به ‏طور کلی نتایج نشان داد که وضعیت کلی قابلیت کارآفرینانه 86/32 درصد پاسخگویان در سطح مطلوب می باشد. این نتایج بیانگر اهمیت برخورداری از قابلیت های کارآفرینانه در سطح مطلوب برای مالکان کسب-وکارهای خانوادگی است که لازم است در برنامه های وزات خانه های متولی توسعه کسب وکار، ارائه آموزش مرتبط مورد توجه قرار گیرد.

نظر به تجربه اندک بخش کشاورزی کشور برای توسعه اکوسیستم این بخش می توان از آموزه ها و تجربه های بخش های پیشگام کارآفرینی به‎ منظور توسعه مدل مناسب اکوسیستم کارآفرینی در بستر نظام آموزش عالی کشاورزی کشور بهره برد. این تحقیق با هدف تبیین مدل اکوسیستم کارآفرینی در بستر نظام آموزش عالی کشاورزی در ایران انجام شد که از منظر گردآوری داده ها از نوع میدانی، از منظر کنترل متغیرها از نوع غیرآزمایشی، از لحاظ هدف کاربردی و از لحاظ روش جزء تحقیقات آمیخته اکتشافی ‎متوالی (کیفی-کمی) بود. در بخش کیفی با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند دیدگاه 15 نفر از خبرگان حوزه‎ کسب ‎و‎کارهای نوپا تحلیل گردید. در بخش کمی جامعه آماری 1800 نفر از فعالان استارت آپی کشور بودند. با استفاده از فرمول کوکران نمونه ای به حجم 286 نفر به صورت تصادفی انتخاب شد. به منظور تجزیه و تحلیل داده ها از نرم افزارهای SPSS22 و AMOS24 و آماره فراوانی در بخش توصیفی و تحلیل عامل تاییدی در بخش استنباطی استفاده شد. مطابق یافته ‎های بخش کیفی مؤلفه‎ سرمایه‎‎ ‎انسانی بیشترین کدها را به‎ خود اختصاص داد و مؤلفه‎ های سیاستگذاری، فرهنگی‎ اجتماعی، حمایتی‎ پشتیبانی، توسعه‎ بازار و ‎ ‎مالی ‎اقتصادی به‎ ترتیب در رتبه های بعدی قرار گرفتند. مطابق یافته‎ های بخش کمی مؤلفه‎ های حمایتی‎ پشتیبانی، سرمایه ‎‎انسانی، سیاستگذاری، توسعه ‎بازار، فرهنگی‎ اجتماعی و مالی ‎اقتصادی به‎ترتیب در رشد اکوسیستم کارآفرینی در بستر نظام آموزش عالی کشاورزی ایران اهمیت داشتند.

مقدمه و هدف پژوهش: مقاله بدنبال پاسخ به این سوال اساسی است که فرهنگ اکوسیستم کارافرینی دانشگاهی، چگونه می تواند در ابعاد مختلف فردی، سازمانی، آموزشی، پژوهشی و با هدف خلق ارزش به توسعه کارآفرینی اجتماعی کمک نماید. روش پژوهش: پژوهش با روش توصیفی با تکنیک پیمایش (مطالعه میدانی) و ابزار پرسشنامه محقق یافته انجام شده است. جامعه آماری تعداد 44 نفر از فارغ التحصیلان دانشگاه های دولتی شهر تهران هستند که در حوزه کارآفرینی اجتماعی فعالیت داشته اند. یافته ها: نشان داد مقادیر R2در بعد فردی با (548. )، بعد سازمانی با (555. )، بعد آموزشی با (508. )، بعد پژوهشی با (619. )، بعد کسب و کار با (730. )، و بعد مدیریت با (619. )، واریانس متغیر وابسته را تبیین می کنند. نتیجه گیری: نتایج نشان داد فرهنگ اکوسیستم کارآفرینانه دانشگاهی می تواند به عنوان فضا و بستری برای توسعه کارافرینی اجتماعی عمل نماید. ابعاد مختلف فرهنگ اکوسیستم، پیشران های توسعه کارافرینی اجتماعی تلقی می شوند. بعد فردی با ایجاد انگیزه، اعتماد بنفس و شناسایی فرصت ها، بعد سازمانی با همکاری تیمی، برنامه ریزی و رفتار شهروندی، بعد آموزشی با کیفیت بخشی به آموزش و محتوی سازی مناسب، بعد کسب و کار با ریسک پذیری، خلاقیت، فرصت سازی و بعد پژوهشی با کیفیت بخشی به پژوهش فن آورانه و با خلق ارزش اجتماعی به توسعه کارافرینی اجتماعی کمک می نماید.